WINNICA GAJ
Andrzej Barański
ul. Latochówki 5
32-031 Mogilany
WINNICA ZOSTAŁA WŁĄCZONA DO MAŁOPOLSKIEGO SZLAKU WINNEGO W 2014 R.
Winnica położona jest w miejscowości Gaj koło Mogilan, kilka kilometrów na południe od granic Krakowa. Znany krakowski przedsiębiorca Andrzej Barański kupił tu niegdyś stary drewniany dom z ogromnym ogrodem i w 2004 roku posadził przy nim parę rzędów winorośli. Z czasem uprawa ta rozrosła się do obecnej powierzchni kilkudziesięciu arów. Na łagodnie nachylonym północnym zboczu o gliniastej glebie posadzono tu odmiany kay gray, bianca, aurora, rondo, regent, pinot noir, jutrzenka, praire star, swenson red, geneva red i wiele innych. Są one uprawiane metodą organiczną, bez stosowania chemicznych oprysków i nawozów sztucznych.
Obok winnicy powstała także imponująca – jak na tak niewielką skale produkcji – zagłębiona w zboczu kamienna piwnica. Jej stylowe, wyłożone czerwoną cegłą wnętrze służy do wyrobu i leżakowania wina, a także mieści obszerną salę degustacyjną zdolną pomieścić kilkadziesiąt osób.
Po latach prób pan Andrzej (któremu w winnicy i piwnicy pomaga dziś córka Maria) zdecydował się produkować wyłącznie wina musujące, wytwarzane starą metodą pierwotnej fermentacji w butelce (tzw. méthode ancestralne), tak jak robiona szampana trzysta lat temu. Są to wina kupażowane z kilku szczepów, fermentowane na dzikich drożdżach, nie siarkowane, nie klarowane i nie filtrowane, które wpisują się w bardzo modny obecnie na świecie nurt „naturalnego winiarstwa”.
Ta część winnicy do dziś pozostaje integralną część przydomowego ogrodu, a obok niej znajduje się kolekcja starych odmian drzew owocowych oraz organiczna uprawa warzyw. Natomiast w 2016 roku powstała nowa część winnicy na specjalnie w tym celu zakupionej działce, znajdującej się kilkaset metrów od domu państwa Barańskich.
Ta nowa plantacja o powierzchni około 60 arów położona jest na łagodnym południowym zboczu, na wysokości około 300–310 metrów n.p.m. Zostały na niej posadzone odmiany solaris, muscaris, johanniter, seyval blanc, la crescent, saint pepin i chardonnay na wina białe oraz regent, rondo, cabernet cortis i pinot noir na wina czerwone. Eksperymentalnie też na skraju winnicy posadzono kilka winnych krzewów obok sadzonek wiązów, w taki sposób aby winorośl wzrastała razem z drzewem a później się po nim pięła. Taki sposób prowadzenia winorośli opisywali starożytni autorzy, a dzisiaj jeszcze spotyka się takie rozpięte na drzewach winne latorośle w niektórych miejscach we Włoszech i w zachodniej Gruzji.
Poza winem w gospodarstwie tym powstają także znakomite cydry ze starych odmian jabłek, a także najróżniejsze nalewki owocowe, które długo leżakują w piwnicy. W najbliższym czasie właściciele nie zamierzają sprzedawać swojej produkcji, ale chętnie ugoszczą zainteresowanych kieliszkiem wina i szklaneczką cydru.